Рөстәм Миңнеханов 8 март Халыкара хатын-кызлар көне алдыннан федераль һәм республика ММЧ вәкилләре – журналист хатын-кызлар белән очрашты
Бүген Татарстан Республикасы Президенты Рөстәм Миңнеханов федераль һәм республика массакүләм мәгълүмат чаралары вәкилләре – журналист хатын-кызлар белән очрашты. Очрашу 8 Март Халыкара хатын-кызлар көненә багышланды.
Чара Казан Кремленең Вәкиллек корпусының Пушечный ишегалдында узды.
Чара башында Рөстәм Миңнеханов билгеләп үткәнчә, республикада Халыкара хатын - кызлар көне алдыннан массакүләм мәгълүмат чаралары вәкилләре – журналист хатын-кызлар белән очрашу традициясе барлыкка килде.
ТР Президенты ассызыклаганча, гаилә һәм аналарга кагылышлы юнәлешләр һәрвакыт өстенлекле булачак. Ул барысын да 8 Март белән котлады һәм сәламәтлек, мәхәббәт һәм тынычлык теләде. «Узган ел гади генә ел булмады, - диде ул. - Журналист һөнәре бүген бик кирәк һәм аңа ихтыяҗ бар, һәм сез алдынгы медиа киңлекләрендә торасыз. Эшләргә дә, бүгенге катлаулы шартларда сәламәт булып калырга да кирәк".
Чара кысаларында коронавирус пандемиясе чорында берничә социаль учреждение (Дербышки интернат-йорты) эшенә, шулай ук Роспотребнадзорның ТР буенча идарәсе оешмалары эшчәнлегенә багышланган видеофильмнар күрсәтелде. Учреждениеләрдә күбесенчә хатын-кызлар эшли, һәм нәкъ менә аларга беренчеләрдән булып яңа коронавирус инфекциясе белән очрашырга, катгый санитар-эпидемиологик чикләүләр режимында эшләргә туры килде.
Беренче булып Рөстәм Миңнехановка КФ(И)У белгечләренең коронавирус вакцинасы өстендә эшләве турында сорау бирелде. «Россиядә COVID-19дан 3 вакцина уйлап табылган. Сез ничек карыйсыз, моннан тыш, әгәр тагын бер вакцинаны Казан фәнни лабораториясендә уйлап тапсалар,? Чөнки КФУ галимнәре профессор Ризванов җитәкчелегендә ярты елдан артык Татарстан вакцинасы ясау өстендә эшләве беркемгә дә сер түгел. Уңышлы уйлап тапкан очракта, республика препаратның барлыкка килүен игълан итә аламы?»
Рөстәм Миңнеханов, сорауга җавап биреп, коронавирустан прививканы алучыларга кулларын күтәрергә тәкъдим итте. Ә аннары антитәнчекләр формалашкан һәм коронавирус белән авырган кешеләргә кул күтәрергә кирәк, диде. Рөстәм Миңнеханов сүзләренә караганда, бүген коронавирус белән көрәштә, вакцинациядән тыш, башка юл юк. Ул шулай ук аның гаиләсендә яңа коронавирус инфекциясе белән аның улы һәм хатыны авырып китүләрен хәбәр итте. «Үз гаиләңнең тәҗрибәсеннән чыгып әйтә алам, - диде ул. - Мин үз гаиләмне яратам. - Башта улым чир йоктырган, аннары хатын йоктырган. Мин алар янында идем, тик миңа вирус җитми калды. «Спутник» белән вакциналаштырылган танышларым антитәнчекләргә ия. Аларга вакцинация зыян китермәде".
Рөстәм Миңнеханов шулай ук республикада вакциналар саны турында хәбәр итте. «Безнең бурыч – 1 млн 600 яки 1 млн 700 кешене вакциянацияләү, - диде ул. - безнең бурыч-1 млн 600 яки 1 млн 700 кешене провакциацияләү". – Авырып китүчеләрнең дә антитәнчекләре бетәргә мөмкин һәм вакцинацияне узарга кирәк. Бүген барыбызга да үз сәламәтлегеңне һәм якыннарыбызның сәламәтлеген кайгыртып тору аеруча мөһим. Без барыбыз да бу вәзгыятьнең тиз тәмамланмаячагын аңларга тиеш".
Вакцина вариантлары өстендә эшләүгә килгәндә, Рөстәм Миңнеханов: "Баштан ук булган фәнни өлештән башка вакцина ясау мөмкин түгел. Минем фикеремчә, безнең илнең, гомумән, фәнебезнең, шундый эше бар иде. Бу хәл үзлегеннән килеп чыкмады, кемдер утырды да тиз генә башкарды түгел, бу – күп буыннар хезмәте. Мондый тикшеренү эше киләчәктә дә кирәк. Вируслар һәрвакыт булды һәм булачак. Бәлки, без бу юлы өлгермәячәкбез, әмма башка бурычлар да булачак. Ничек кенә булмасын, безнең медицинаны кимсетергә телүделәр, әмма карагыз әле, Европада, АКШта – алар бу бурычны үти алмады. Узган елны ничек башлаганыбызны искә алсак, Чернобыль белән булган хәлгә охшаган. Без бит берни дә белми идек. Әлбәттә, сәламәтлек саклау системасы мондый хәлгә әзер түгел иде. Шәхси битлекләр булмады, социаль дистанция дә үтәлмәде. Ковид безне күп нәрсәгә өйрәтте, һәм бүген күп кенә әйберләр без истә тотарга тиешле ниндидер стандарт. КФУ вакцина эшләү буенча яхшы нәтиҗә бирер, дип өметләнәм. Әмма вакцина җитештерү генә түгел, аны сынап карау да мөһим».
Алга таба яңа торак төзелеше өчен 6,5% ташламалы ипотека программасы турында сораубулды. Программа Татарстанда 2020 елда зур популярлык казанды. 6,5 мең кредит бирелгән. Программа 2021 елның җәенә кадәр эшли. Рөстәм Миңнехановтан, республикада яшәүчеләрнең тагын да күбрәк торак шартларын яхшырту өчен, аны озайтырга кирәкме, дип сорадылар.
Бу сорауга җавап биреп, Рөстәм Миңнеханов төбәктә акча кертеп өлешсез калганнар проблемасы булуын искәртте. Нәкъ менә әлеге проблеманы хәл итү өчен илдә эскроу-счет аша яңа торак төзелешен финанслау схемасы кабул ителде. «Бу, кеше, төзүчегә акча китереп биреп тә, соңыннан үз йортының нигезен дә таба алмый калмасын өчен эшләнгән, - диде Рөстәм Миңнеханов. - Банклар төзүчеләрнең акчаларын контрольдә тотарга тиеш. Ташламалы ипотека төзелеш тармагы өчен иң мөһим чара булды, дип саныйм. Һәм аны озайтырга кирәк. Татарстанда ипотека кредитының ташламалы программасы бик кирәкле булды. Программа эшли башлаганнан бирле барлыгы 11 763 ипотека кредиты бирелгән, соңгы атнада гына да 200гә якын ипотека кредиты бирелгән. Бу бер дә начар түгел».
Рөстәм Миңнеханов сүзләренчә, иң мөһиме –– ташламалы ипотека буенча карар, чөнки элек ставкалар еллык 11 процентка кадәр җитә иде. "Владимир Путин гражданнар өчен торак алу мөмкинлеген булдыру бурычын куйды. Бу бик мөһим карар. Ышанам ки, программа дәвам итәчәк. Карагыз әле, бүген авыл ипотекасы 3%лы, Ерак көнчыгышлылар өчен ипотека 2% – болар барысы да эшли. 6,5% ставкасын да киметергә кирәк, дип уйлыйм, чөнки 6,5% - бу да зур акчалар, кем түли, шул артык түләүне белә. Ташламалы ипотека программасын калдыруны раслаячакбыз. Бездә туучылар саны кими, чөнки яшь гаиләләр арзан торак сатып ала алмый. Ташламалы ипотека – бу бик яхшы программа", - диде Рөстәм Миңнеханов.
Аннан соң Россия Федерациясе Президенты В.В. Путинның «май указлары»н үтәү һәм бюджет хезмәткәрләренең хезмәт хакы турындагы мәсьәлә каралды. «Владимир Путин Хөкүмәткә бюджет хезмәткәрләренең хезмәт хакын арттыру турында «май указлары» ның чынлыкта ничек үтәлүен тикшерергә кушты, аларның күбесе, билгеле булганча, хатын-кызлар. Татарстанда мондый тикшерү үткәреләме? Республикада бюджет хезмәткәрләренең хисаплары артыннан куып, кыскартылган эш көненә, ярты яки хәтта ставканың чирегенә күчерелү очраклары бармы? Әгәр шулай икән, моңа юл куйган җитәкчеләрне җәзага тарту планлаштырыламы?»
Рөстәм Миңнеханов билгеләп үткәнчә, республикада Россия Федерациясе Президентының «май указларын» үтәү буенча бөтен кирәкле эш алып барыла. Ул бюджет өлкәсендә эшләүчеләргә хезмәт хакы тулы күләмдә түләнә, хезмәт хакы дәрәҗәсе мониторингы системалы рәвештә алып барыла, дип ышандырды. «Әгәр без сез сөйләгән очракларны ачыкласак, җавап бирәчәкбез, - диде Рөстәм Миңнеханов. - Әмма без үзебез дә бюджет өлкәсен кызыклы итәргә телибез".
Аннары Татарстан Президенты укучыларны сыйфатлы кайнар ризык белән тәэмин итү турындагы сорауга җавап бирде. «Татарстан Россия Федерациясе Президентының мәктәп туклануы буенча 2020 елның 1 сентябреннән Указын гамәлгә ашыра башлады (2023 елга кадәр әзерлекне алып бару мөмкинлеге булган төбәкләрдән аермалы буларак). Шул ук вакытта республикада бу өлкәдә проблемалар аз түгел. Бу пешекчеләрнең хезмәт хакы да түбән, шуның нәтиҗәсендә кадрлар җитми, кухня җиһазлары да искерә һ. б. Быел мәктәпләрдә азык-төлек блокларын җиһазлыйлар, әмма шул ук вакытта яңа савыт-саба, җиһазлар сатып алуга да акча кирәк әле. Бу мәсьәләләрне хәл итү өчен махсус республика программасын оештыру тәкъдиме яңгырады. Ни дәрәҗәдә бу мөмкин хәл?»
"Укучыларны кайнар аш белән тәэмин итү мәсьәләсе – Россия Федерациясе Президентының яхшы карары, - диде Рөстәм Миңнеханов. - Әмма бер көн эчендә мәктәп туклануын тәртипкә китерү кыен. Без мәктәп ашханәләрендә инвентаризация үткәрдек, җиһазларны тикшердек, нәрсәнедер алыштырырга булдык. Агымдагы елда мәгариф оешмаларының азык-төлек блогын капиталь ремонтлау һәм җиһазлар белән тәэмин итү планлаштырылган. Ике-өч ел дәвамында барысын да тәртипкә китерәчәкбез. Бу, чыннан да, укучыларның төшке ашлары сыйфатлы булуы мөһим. Районнар буйлап йөргәндә дә, мәктәпкә барып, мәктәп ашханәсендә төшке аш ашарга тырышам. Бу теманы контрольдә тотарга кирәк. Укучылар өчен сыйфатсыз азык-төлек сатып алу һәм балаларның әзерләнгән ризыкларын ашамавы, ә яртысын әле ташлаулары оят».
Рөстәм Миңнеханов шулай ук аз комплектлы мәктәпләрдә укучыларны кайнар ризык белән тәэмин итү турындагы фикерләре белән уртаклашты.
Моннан тыш, муниципаль район башлыклары бу мәсьәлә белән шәхсән кызыксынсалар һәм алар мәктәпләргә төшке ашка керсәләр, барысы да контрольдә булачак, дип саный ул.
Яшьләр белән эшләү турындагы мәсьәлә аерым яңгырады. "Быел көч ведомстволарының барлык коллегияләрендә дә сез яшьләргә, яшүсмерләр арасында җинаятьчелекне профилактикалауга аерым игътибар бирергә кирәклеген ассызыкладыгыз. Сезнеңчә, хәзер бу эшне нинди юнәлешләрдә алып бару мөһим?»
Рөстәм Миңнеханов искәрткәнчә, бүген мәгариф учреждениеләреннән, барыннан да элек, БДИ нәтиҗәләрен таләп итәләр, ә калганын тәрбияләү икенче планга күчерелгән. «Бу безнең зур хата, - дип саный Рөстәм Миңнеханов. - Тәрбия белән мәктәптә дә, гаиләдә дә шөгыльләнергә кирәк. Бүген балаларның нинди рухта тәрбияләнүе бик мөһим. Әгәр бала укуда, түгәрәкләрдә катнашмаган икән, аңа игътибар юк икән – аны, әлбәттә, кем дә булса үз ягына күчерә ала. Бүген социаль челтәрләр яшьләргә, үсмерләргә җитди йогынты ясый, ә алар барысын да самими кабу итәләр».
2021 елда Бөтенроссия халык санын алуны оештыру турында сөйләгәндә, Рөстәм Миңнеханов Татарстанда 30% татар яши, калганнары читтә, дип белдерде.