«Татмедиа»да Татарстаннан хәрби фотожурналист Виктор Тёмин күргәзмәсе ачылды
"Татмедиа" медиагалереясендә Виктор Тёминның хәрби фотожурналисты күргәзмәсе ачылды, ул фотографияләр һәм журналистика тарихында онытылмаслык эз калдырды. Күргәзмәне “Татарстан” журналы белән берлектә Минзәлә туган якны өйрәнү музее оештырды.
Фотовыставка «Сугыш. Беренче көннән алып соңгысына кадәр", Тёминның фоторепортажларының вакытлы эпизодын ассызыклап, сугыш башыннан Бөек Җиңү көненә кадәр.
Виктор Тёмин - күпләргә таныш исем. Аның 1945 елның 1 маенда эшләнгән "Рейхстаг өстендә Җиңү байрагы" атаклы сурәте җиңү символы булды һәм дөньядагы иң зур басмаларны узып китте. Бу сурәт Берлинда сугышлар барган вакытта эшләнгән, һәм Тёмин тарихка кергән мизгелне истә калдыра алган.
Күргәзмәне оештыручылар сүзләренә караганда, фотоэкспозиция Виктор Тёминның таланты гына түгел, ул үз чорының мөһим вакыйгаларын документлаштырган батырлык та булып тора.
Укучы буларак, Татарстан Республикасының Минзәлә шәһәрендә Тёмин үзенең беренче рәсемен ясаган. Ул "Известия ТатЦИК", "Кызыл Татария" һәм "Кызыл Йолдыз" кебек танылган басмаларда фотокорреспондент булып эшләде. Аның эшләре үз чорының мөһим вакыйгаларын колачлый: Төньяк полюска беренче экспедициядән алып, Халхин-Голдагы сугышларга һәм совет-фин сугышына кадәр. Бөек Ватан сугышы вакытында ул фронт хәбәрчесе һәм Җиңүнең барлык сугышчан байракларын сурәтләгән бердәнбер фотограф булды.
"Ул безнең хезмәттәшебез, кешелек тарихына кергән Татарстан журналисты, - бу безнең һөнәрнең горурлыгы!" - дип белдерде күргәзмәне ачуда "Татмедиа" АҖ генераль директоры Шамил Садыйков.
Фотожурналист шулай ук Нюрнберг процессында "Правда" хәбәрчесе булып эшләгән, аннан ул шактый сурәтләр ясый алган, алар бүгенге көндә сугыш һәм фашизм ерткычлыкларының төп дәлиле булып тора.
Виктор Тёмин үзенең тиңдәшсез оперативлыгы, вакыйгалар урынында беренче булу һәм атулар астында тормышны куркыныч астына куеп фотога төшү осталыгы белән аерылып торды.
"Ул һәркайда фотохәбәрче, фоторепортажлар короле иде! Ул Рейхстаг өстендә байракны төшерде, һәм концлагерьда кешеләрне азат иткән кебек. Бөтен дөньядан ул анда булган бердәнбер кеше иде ", - дип ачыклык кертте "Татарстан" журналының шеф-мөхәррире Әскәр Сабиров.
Фотожурналист профессиональлеге белән генә түгел, төрле ситуацияләрдә тапкырлыгы белән дә аерылып торган. Мисал өчен, 1945 елның 2 сентябрендә Виктор Тёмин, совет фотокорреспондентларының бердәнбере, "Миссури" Америка линкорасы бортында Япониянең капитуляциясе турындагы актка кул куйды. Төшерүнең иң яхшы ноктасын сайлар өчен, аңа АКШ морпехорының өч боҗрасы аша узарга туры килгән, аларны сатып алуга берничә кара уылдык банкасын сарыф иткән, һәм, кыюлык җыеп, "Сталинның шәхси фотографы" дип таныштырырга туры килгән.
"Журналистның төп коралы - ул тапкырлык, һәм менә Виктор Тёмин үзенең тапкырлыгы аркасында шундый танылган фотожурналист булган кеше. Төрле ситуацияләрдә хәлдән чыгу, фото ясау өчен мөмкинлекләр табу, - дип белдерде күргәзмәне ачуда «Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгы җитәкчесе Айдар Сәлимгәрәев.
"Татмедиа" да Виктор Тёмин күргәзмәсе галереясын азат ителгән Киевтан беренче фотосурәтләр, поляк Мәйданчыгында үлем лагереннан фотолар тулыландырды, анда әле генә безнең гаскәрләр керде. Берлин урамнарында беренче сугышлар һәм башка әһәмиятле тарихи вакыйгалар - күренекле фотожурналист объективында.
"Без тамашачыларны шаккаттырмас өчен кайбер сурәтләрне күрсәтергә курыктык. Бу бик куркыныч кадрлар. Дөресен әйткәндә, без сезнең барыгыз да һуштан язарсыз дип курыктык, - дип ассызыклады "Татарстан" журналының баш мөхәррире Татьяна Вафина.
Күргәзмә шулай ук журналистларның заманча дөньяда роле турында фикер алышуга сәбәп булды. «Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгы җитәкчесе Айдар Сәлимгәрәев болай диде:
"Виктор Тёмин эшләре бүген журналистларны илһамландырырга тиеш. Алар аннан кыю булырга һәм әһәмиятле материаллар һәм рәсемнәр ясау өчен мөмкинлекләр табарга мөмкин ".
Сугыштан соң Виктор Тёмин берничә тапкыр Татарстанга килгән, 1973 елда туган Минзәләсендә ул үз эшләре күргәзмәсен оештырган һәм аларны шәһәргә бүләк иткән. Бүген алар туган якны өйрәнү музеенда саклана.
Күргәзмәне оештыручылар Виктор Тёмин мирасына игътибар җәлеп итәргә һәм аның фотосурәтләр һәм журналистика тарихына керткән өлеше турында искә төшерергә өметләнәләр. Күргәзмә күренекле фотожурналист Виктор Тёминның эшен күрергә һәм аның тормышы һәм иҗаты турында күбрәк белергә теләүчеләр өчен ачылды.
Быел Россиядә Бөек Ватан сугышында Җиңүнең 80 еллыгы билгеләп үтелә. Шулай ук РФ Президенты Владимир Путин карары буенча 2025 елда Ватанны саклаучылар елы дип игълан ителде. Күптән түгел Рәис Миңнеханов сугыш ветераннарына бүләкләр тапшырды. Ул билгеләп үткәнчә, Россиянең хәзерге кыяфәтендә һәрберсенең зур өлеше бар.